Thứ Tư, 27 Tháng Chín 2023

Dạy con lòng tự trọng

Nhìn xã hội hiện nay, ta dễ dàng nhận thấy có rất nhiều người tự ái nhưng người tự trọng thì lại hiếm hoi. Điều nguy hiểm hơn là người ta nhầm lẫn hoặc cố tình đánh tráo hai khái niệm tự ái và tự trọng với nhau, từ đó rất dễ tự ái nhưng lại bảo đó là tự trọng và đòi người khác phải tôn trọng kể cả khi bản thân không có tự trọng.

Trước tiên, ta tìm hiểu và làm rõ hai khái niệm này để tránh nhầm lẫn.

Tự ái là gì?

Tự ái là một biểu hiện của tự ti, mặc cảm của những người ái kỷ khi bị đánh giá hoặc tự đánh giá bản thân thua kém hơn người khác. Điều này làm họ tức giận và khi tức giận, người tự ái sẽ tìm mọi cách để làm cho kẻ kia phải thấp kém như mình, nó không phải là động lực để phát triển. Thậm chí nó là một trong những nguyên nhân làm cho con người có những suy nghĩ hoặc làm nhiều việc xấu.

Người tự ái thường không nghe những lời góp ý của người khác, khó chịu với những lời chỉ trích, trả thù người đóng góp ý kiến với mình. Anh An làm việc kém hiệu quả hơn anh Bình, anh Bình được chủ thưởng, anh An liền quay ra tìm cách chê bai chỉ trích anh Bình hoặc chửi người chủ không biết đánh giá cao năng lực của An. An sẽ gây rối và kiếm chuyện đủ kiểu. Chị Cúc thấy con nhà chị Hằng học giỏi, trưởng thành, trong khi con mình chưa được như vậy, chị liền tự ái và kiếm lỗi của chị Hằng và con chị Hằng để chê bai. Những biểu hiện này đều nằm trong nỗ lực tự nâng mình lên quá tầm của mình nhằm mục đích muốn được công nhận hoặc tự an ủi theo cách rất sai vì nó sinh ra đố kỵ, ghen ghét, ích kỷ. Đứa trẻ hình thành tính tự ái khi nó bị so sánh quá nhiều lần với những đứa trẻ khác hoặc với anh em trong nhà hoặc bị đối xử không công bằng.

Tự trọng là gì?

Tự trọng là luôn luôn chú ý giữ gìn phẩm giá, nhân cách của mình trong mọi hoàn cảnh, không làm điều sai trái với người khác và với thiên nhiên. Khi lỡ làm điều sai, người tự trọng luôn nhận ra rất nhanh và hối lỗi, tìm mọi cách sửa sai. Họ có thể chết để giữ gìn phẩm giá.

Người tự trọng đi đường không vượt đèn đỏ, không phóng lên lề, không lạng lách đánh võng gây nguy hiểm cho người khác. Người tự trọng làm việc gì cũng cố gắng làm thật tốt để không bị chê bai và làm cho người khác vui lòng. Người tự trọng có ý thức rõ về bản thân cũng như xã hội, môi trường sống chung quanh. Họ giữ gìn cho mình đồng thời cũng giữ gìn cho cộng đồng xung quanh. Họ không chấp nhận được những bất công, sai trái và thường lên tiếng phản đối những việc xâm phạm đến phẩm giá, nhân cách của mình cũng như của người khác.

Lòng tự trọng không bỗng dưng mà có, nó là một đức tính được nuôi dưỡng và dạy bảo từ nền tảng gia đình. Sau đó mới đến nhà trường và xã hội. Bạn không thể dạy con trẻ lòng tự trọng khi trong bữa cơm bạn chỉ trích chửi bới chồng bất tài và so sánh anh ta với chồng của cô A cô B. Bạn không thể dạy con trẻ lòng tự trọng khi chở con vượt đèn đỏ hoặc chen ngang không xếp hàng nơi công cộng. Bạn không thể bắt con bạn phải có lòng tự trọng khi bạn hối lộ hoặc nhận hối lộ để hoàn thành một dự án nào đó. Bạn không thể làm cho con bạn coi trọng việc giữ gìn phẩm giá khi bạn xun xoe nịnh bợ sếp và quát nạt cấp dưới, quỵ lụy trước bạo quyền và tiền bạc.

Dạy con lòng tự trọng là bản thân cha mẹ phải giữ phẩm giá và nhân cách của mình. Phải biết cúi đầu trước lẽ phải và thẳng lưng trước cái xấu xa. Trong những bài viết về dạy con trước đây, từ cách đi đứng nằm ngồi, ăn uống, yêu thương, chia sẻ, tinh tế, ứng xử… tôi đều lồng ghép vào đó việc loại trừ tính tự ái và dạy con lòng tự trọng. Khi một đứa trẻ biết yêu thương, sống nhân văn, biết chia sẻ và sống có tổ chức, có trách nhiệm với bản thân, gia đình và người xung quanh thì nó đã hình thành được lòng tự trọng một cách bền vững.

Mẹ tôi ngày xưa thường bảo, “Giấy rách phải giữ lấy lề.” Bà rèn tính tự trọng cho chúng tôi trong rất nhiều việc từ ăn ở đi đứng cho đến chuyện biếu và nhận quà. Biếu ai cái gì thì phải xuất phát từ tình cảm và trao đi với sự trang trọng nhất kể cả khi biếu người cơ nhỡ ăn mày. Đó là lý do tôi rất ghét việc bắt các em bé phải cởi áo đang mặc ra, mặc áo mới mình tặng vào, xếp hàng chụp hình. Nó làm tôi thấy cái việc trao đi của mình trở nên tầm thường hóa. Khi nhận, mẹ dạy ai cho cái gì bất kỳ cũng đều là tình cảm của người, phải nhận với lòng biết ơn nhưng không được hạ mình vì món quà đó. Nên, khi còn nhỏ, dù thiếu thốn, nhưng ai cho cái gì chúng tôi thường ít dám nhận, toàn cảm ơn xong chạy biến về nhà. Người cho thường đem qua nhà, mẹ cho phép thì chúng tôi mới dám cầm và cứ nhớ mãi. Việc tưởng nhỏ, nhưng nó hình thành sự tự trọng rất lớn vì không tham kể cả khi đói khát thì cả đời chẳng thể tham cái của người.

Thỉnh thoảng, ta thấy một số quan chức nước người từ chức vì bộ phận người đó phụ trách gây ra lỗi gì đó. Đó là lòng tự trọng buộc họ tự từ chức vì họ cảm thấy mình chưa làm tròn trách nhiệm của mình.

Dạy trẻ con cũng vậy. Khi con trẻ đòi một món quà theo giao hẹn, bạn hãy hỏi trẻ đã thực hiện đúng giao hẹn chưa, trẻ hãy tự đánh giá xem bản thân có xứng đáng được nhận món quà theo giao hẹn chưa? Khi trẻ có ý nghĩ hoặc làm việc gì đó sai, hãy hướng dẫn trẻ để trẻ nhận ra, biết xấu hổ vì điều đó và sửa sai.

Trẻ đánh bạn trong lớp, khi bạn biết việc, bạn cần giải thích cho trẻ hiểu cơ thể con người không được xâm phạm, đánh bạn là sai, bảo trẻ xin lỗi bạn và khắc phục sửa sai bằng cách mời bạn chầu kem hay làm việc gì đó để bù đắp và không lặp lại việc sai.

Khi trẻ chỉ trích chê bai bạn nào đó trong lớp, hãy hỏi kỹ và tìm hiểu để xem có phải trẻ đang hình thành tính tự ái hay không. Khuyến khích trẻ thường xuyên tự đánh giá năng lực bản thân để cố gắng hơn. Động viên trẻ có thể làm tốt hơn nếu trẻ chú tâm, cố gắng. Mọi việc… dù nhỏ đến đâu, xin đừng lơ là, bởi mọi lời nói và hành động đều xuất phát từ một cái gì đó và đem đến một điều gì đó.

Một quốc gia có nhiều người có lòng tự trọng thì quốc gia đó mới phát triển bởi những người tự trọng không thể nào chịu đựng nổi cảnh quốc gia mình phải đi xin đi vay mãi của người, không thể chịu đựng nổi khi bị nước khác xâm lấn, không thể chịu đựng nổi khi bị chèn ép trên trường quốc tế, thua kém và bị sỉ nhục, không thể chịu nổi khi đàn bà con gái nước mình phải đi làm gái khắp thế giới, không thể chịu đựng nổi khi đi ra nước ngoài thấy những biển cảnh báo người Việt ăn cắp… Những người tự trọng sẽ nỗ lực hết mình để thay đổi điều đó và làm cho đất nước trở nên mạnh mẽ hơn bằng chính lòng tự trọng mạnh mẽ của họ.

Việt Nam có thay đổi hay không là ở mỗi chúng ta có thay đổi hay không để giáo dục con cái.

Theo facebook Nguyễn Thị Bích Ngà
Đăng dưới sự cho phép của tác giả

Nguồn: trithucvn.org

Các bài viết liên quan:

[related_posts_by_tax title=""]

VIDEO GỢI Ý

[youlist randomvid="2ixVsuU5MOw, Ongzpm5qN18, FrPYclwSF_A, nX8VpCywqD0, ZXketPYULb0, Gme6hDduhDQ, o_yK8hgb5-Y, 8PlXEoD-_9U, qDMQPIoSdPs, whmtXT5Zgrk, 8x3SFMa7hP0, jGv3n2Uhi4U" showinfo="1" width="768" height="480" class="youlist" autohide="2" autoplay="0" disablekb="0" theme="dark" modestbranding="0" controls="1" color="red" fs="1" rel="0" start="0" loop="0" iv_load_policy="1" version="3" style="" vq="" nocookie="0" https="1" wmode="" parameters=""]

Hits: 12

Bài nên xem:

Khi bạn hiểu sai về Pháp Luân Công, thì sẽ dẫn đến việc gì?

Đơn giản là - hiểu sai thì sẽ có ứng xử hành động sai, ứng xử hành động sai thì kết quả không tốt cho mình [và kể cả người thân], vì người ta nghĩ gì làm gì thì đều sẽ phát sinh một kết quả về sau, đó là quy luật. Cụ thể việc này ra sao? Các bạn đọc ở vế sau bài viết, chúng tôi cần nói một chút về bối cảnh và đầu đuôi sự việc các bạn mới có thể hiểu hết.

Học viên Pháp Luân Công Việt Nam luyện công (Nguồn ảnh: Internet)

Có một điều mà rất nhiều người vướng phải, ấy là cho rằng Pháp Luân Công là tà đạo, làm chính trị. “Chẳng đúng thế sao, đài báo ti vi, trên mạng trên facebook họ nói đầy đấy thôi, đài báo nhà nước cũng nói đấy thôi”. Bạn nói thể chẳng phải rất ư là định kiến theo số đông và bất công sao? Chúng ta ai cũng nói câu tôi nghe gì cũng là “nghe bằng hai tai” hoặc “không biết thì cũng không nên nghe này kia mà nói lung tung”, nhưng bạn đang dùng hai tai mà nghe mà tin cùng một luồng thông tin nói xấu, trang web và sách của Pháp Luân Công công khai trên mạng, muốn biết tốt xấu thì xem trực tiếp nghe trực tiếp những gì họ học họ làm thì sẽ rõ hết chứ đâu cần nghe qua ai. Là “tà đạo” thì giáo lý việc làm của nó nhất định phải liên quan đến điều ÁC. Là “làm chính trị” thì nó nhất định phải tranh quyền tranh chức hay cái ghế của ai đó, hay là liên quan đảng phái đấu đá,vv… Pháp Luân Công không có những điều này, bạn có thể kiểm chứng bằng việc tìm hiểu những điều họ học tại trang web chính thống của Pháp Luân Công [https://vi.falundafa.org/] có chữ nào là dạy làm ác, có chữ nào là kêu đi làm chính trị đảng phái. Đôi khi chúng ta sống một đời cùng vợ chồng, cha mẹ, thân thiết như vậy nhưng cũng không hiểu hết họ, huống hồ một tình huống mà chúng ta ở ngoài  và nghe qua như Pháp Luân Công.

Nhưng đài báo ti vi nhà nước cũng nói như vậy” - đài báo ti vi nhà nước cũng rất nhiều kênh, có kênh nói có kênh không, đài báo ti vi cũng là người có hiểu đúng và hiểu sai, có người đưa tin sự thật và có người đưa tin theo “ý đồ” của cá nhân người viết, việc ĐCSTQ đàn áp Pháp Luân Công đã cách đây 23 năm [1999], bây giờ họ viết bài cũng chỉ dựa vào tài liệu lượm lặt trên mạng hoặc bên nhà nước TQ đưa qua, đây chẳng khác nào là “lấy “sự thật” được nói ra từ miệng tên giết người cưỡng bức rồi về đưa tin về vụ án mà nó gây ra”, và sự thật mà tên giết người đó nói là nó có lý do hợp lý để giết người và cưỡng bức - trớ trêu thay đây là chỗ mà nhiều người tin theo.

Quay ngược thời gian nói về việc này, HitsLe khi diệt chủng  6 triệu người Do Thái hắn ta cũng làm công tác tuyên truyền, nhiều người dân Đức lúc bấy giờ cũng ủng hộ và đồng quan điểm với nó, nghe nói hắn cũng cho rằng người Do Thái muốn lật đổ và “làm chính trị”. Cho đến hôm nay nhân loại nhìn nhận hắn là kẻ diệt chủng tàn ác và là điển hình của tội ác với nhân loại.

Thời Kmer đỏ thổng trị Campuchia đã gây ra cái chết của ước chừng khoảng 1,4 triệu đến 2,2 triệu người, mà lúc đó tổng số dân của Campuchia chỉ khoảng hơn 7 triệu người, nó đương nhiên cho đài báo tuyên truyền rằng những người bị giết là thành phần "phản đảng, làm chính trị, phản cách mạng" (Khmer đỏ cũng là ĐCS và được Trung Cộng tiếp tay), một kiểu đại loại như thế. Nhân dân Campuchia thời đó cũng nhiều người đồng quan điểm và tin theo tuyên truyền của Pol Pot. Và giờ đây cả thế giới đã phán xử, nhân loại cũng biết về tội ác diệt chủng của nó.

ĐCSTQ đàn áp gia đình học viên Pháp Luân Công tại Trung Quốc (Nguồn ảnh: Chánh Kiến Net)

So sánh về mức độ tàn ác thì ĐCSTQ còn nhỉnh hơn HitLe và PolPot, lý do gì khiến bạn tin vào vu khống của nó về Pháp Luân Công rồi cho rằng Pháp Luân Công là “tà đạo, làm chính trị,vv…” trong khi cha ông của người Việt nhiều người đã chết nơi biển đảo hay biên giới vì đạn dược của Trung Cộng,  rất có thể sẽ rơi vào tình huống của người dân thế giới thời bấy giờ tin và nghe theo tuyên truyền của HitLe hay PolPot trước khi tội ác của nó chưa bị phơi bày.

Lại nói tôi tin vào đài báo của nhà nước Việt Nam chứ chẳng tin vào đài báo ĐCSTQ, đúng rồi, nhiều đài báo láng giềng của Đức cũng đưa tin theo tuyên truyền của HitLe và người dân láng giềng thì tin vào tuyên truyền của nhà nước họ, gián tiếp tin theo thôi.

Dẫn ra các ví dụ trên để nói về cách chúng ta tiếp nhận thông tin đài báo, phải chăng chúng ta có lần đã tự lừa mình theo cách trên khi phán đoán nhận định về một ai đó?

Hiểu về Pháp Luân Công thế nào cho đúng? 

Pháp Luân Công là một môn tu thuộc trường phái Phật, chiểu theo nguyên lý Chân Thiện Nhẫn để tu tâm và hành xử hàng ngày, kèm thêm 5 bài tập nhẹ nhàng giúp nâng cao sức khỏe. Người tu luyện Pháp Luân Công đa phần đạt được lợi ích to lớn về đạo đức và sức khỏe, điều này tạo thành sức hút mạnh mẽ khi vào 1999 đã có 100 triệu người Trung Quốc theo học (1/10 dân số TQ lúc bấy giờ).

Cảnh luyện công của các học viên Pháp Luân Công tại Trung Quốc trước 20 tháng 7 năm 1999 (Ngồn ảnh: Minh Huệ Net)

Việc Giang Trạch Dân và ĐCSTQ đàn áp Pháp Luân Công chủ yếu là vì sự ganh tỵ: 100 triệu là lớn hơn số đảng viên ĐCSTQ thời bấy giờ [70 triệu], nó không chịu được việc có một đoàn thể nào lớn hơn nó. Nó cũng không chịu được khi sách của Pháp Luân Công (cuốn Chuyển Pháp Luân) thì người dân TQ người người tìm đọc, chuyền tay nhau đọc trong khi sách của nó (các sách về đảng) thì phải cưỡng chế nhồi nhét vào đầu người dân. Nó không chịu được vì người học Pháp Luân Công tin Thần kính Phật trong khi nó muốn lòng kính trọng Thần của người dân không được lớn hơn việc tôn thờ nó, nó muốn người dân coi đảng là nhất. Nó ganh tỵ vì người tập Pháp Luân Công lúc đó rất nhiều người tự nguyện làm việc tốt trong khi đảng viên của nó thì thỉnh thoảng mới có một tấm gương người tốt điển hình. Nó [Giang Trạch Dân - tổng bí thư ĐCSTQ lúc bấy giờ] không chịu được việc vợ, cũng như cấp dưới của nó hết lời ca ngợi đức độ của vị Sư phụ Pháp Luân Công, không chịu được việc người dân TQ kính trọng vị thầy của Pháp Luân Công từ tấm lòng trong khi nó là một lãnh tụ lại không có được điều này.

Tất cả điều trên khiến Giang Trạch Dân và ĐCSTQ phát động đàn áp Pháp Luân Công. Có người không thể nào tin được việc một lãnh tụ cấp cao lại đem lòng ganh tỵ và nghe phi lý, chủ yếu là vì họ vốn quan niệm rằng cấp cao là có đạo đức tư cách tốt, trong khi lịch sử nhân loại cho thấy ngay rất nhiều bậc vua chúa gọi là “hôn quân vô đạo”, lãnh đạo cấp cao nhưng nó cũng là người  không phải Thần Phật, là người mà ở vị trí nào mà không giữ được đạo đức thì cũng hành xử tệ thôi, chẳng phải thời hiện nay chúng ta đã chứng kiến rất nhiều tham quan ghế to chức to cũng làm điều xằng bậy đấy sao, núi thì to nhưng không phải không có rắn độc. Việc Giang Trạch Dân và ĐCSTQ đàn áp Pháp Luân Công đã có nhiều quốc gia lên án và truy tố về tội ác này.

Thế giới lên án tội ác của Giang Trạch Dân. Ông ta sẽ bị trừng phạt vì đã đã tiến hành bức hại Pháp Luân Công (Nguồn ảnh: Tinh Hoa)

Khi bạn hiểu sai về Pháp Luân Công, thì sẽ dẫn đến việc gì? Hiểu sai thì sẽ phát sinh ác cảm hoặc thù ghét phỉ báng, hoặc tham gia trực tiếp vào việc phá họ. Nhưng Pháp Luân Công là Phật Pháp, ác cảm hay thù ghét phỉ báng họ cũng chính là đang ác cảm thù ghét phỉ báng đối với Phật Pháp, ứng xử với Phật Pháp cũng tương đương với đang ứng xử với vị Thần vị Phật hoặc đệ tử của họ. Người có đức tin vào Thần Phật ai cũng biết rằng, khi một người thù ghét, xúc phạm, phỉ báng Thần Phật, Phật Pháp [dù chỉ là ý nghĩ trong tâm] thì sẽ tạo thành tội nghiệp to lớn và chịu báo ứng bi thảm vì tội nghiệp này. Có một điều dễ khiến người sai lầm ấy chính là họ không tin vào báo ứng và cho rằng chuyện viển vông mê tín, nói rằng tôi chả thấy ai bị báo ứng cả. Vì sự thật chẳng báo chí hay nhà nước nào đi thống kê “nhân quả báo ứng cả”, và đương sự bị báo ứng lúc đó họ chẳng thể đội mồ dậy nói cho chúng ta nghe, những chuyện nghe được từ dân gian hay người truyền lại thì lại cho là mê tín viển vông. Người Việt nói: “có kiêng có lành”, kính trọng Thần Phật hay tín ngưỡng chân chính thì chẳng mất gì cả, đương nhiên lành mà không có hại, còn việc xúc phạm một tín ngưỡng hoặc đoàn thể tín ngưỡng khác chỉ vì những điều của họ khác với nhận thức của bạn lại là việc rất không nên, có hại, bởi vì họ không tổn gì bạn cả. Nếu mà vô tri hùa theo đám ông mà ứng xử sai với những điều liên quan đến Thần Phật, Phật Pháp, hay cá nhân đoàn thể tín ngưỡng thì lại càng không nên.

Chúng tôi vừa nói cho bạn biết sự thật về Pháp Luân Công và lý do vì sao bạn cần hiểu đúng về nó, mục đích không phải vì để bạn học Pháp Luân Công, mà vì đây là Phật Pháp. Chúng ta không nên thù hận Phật Pháp, nếu không sẽ mang tai họa đến cho bản thân. Và khi nói về tội ác ĐCSTQ đàn áp Pháp Luân Công, thì đương nhiên cần chỉ đích danh kẻ gây tội ác là ai. Chỉ đích danh ĐCSTQ thì phải có chữ “đảng”, có chữ “đảng” trong trường hợp này nào có liên quan gì đến chính trị. Đây cũng chính là điểm mà nhiều người vin vào để nói rằng Pháp Luân Công làm chính trị, chỉ vì có nhắc đến một chữ “đảng”.

Hiểu được rằng Pháp Luân Đại Pháp - Chân Thiện Nhẫn là tốt thì sẽ có được phúc báo và bình an - may mắn (Nguồn ảnh: Pinterest)

Khi bạn hiểu đúng, bạn sẽ không thù ghét ác cảm với Pháp Luân Công, không phỉ báng Phật Pháp, không hùa theo tuyên truyền vu khống của Trung Cộng, sẽ không phải chịu những gì liên quan đến báo ứng đối với việc này. Hàng trăm triệu học viên Pháp Luân Công thường nói điều này, không hùa theo Trung Cộng trong tội ác mà nó làm đối với Pháp Luân Công thì sẽ không bị họa lây khi trời diệt nó. Hiểu được rằng Pháp Luân Đại Pháp - Chân Thiện Nhẫn là tốt thì sẽ có được phúc báo và bình an - may mắn. Chúng tôi chính mong muốn điều này cho bạn và người thân của bạn! Công đạo trong lòng tự bạn soi xét có thể hiểu được!

Tác giả: Pháp đồ

Nếu quý độc giả có câu chuyện hay, bức ảnh đẹp, lời thơ sâu lắng... có ý nguyện cùng chúng tôi gìn giữ những giá trị đạo đức truyền thống. Xin vui lòng gửi về hòm thư: admin@quayvetruyenthong.org

Có thể bạn quan tâm:

BÀI VIẾT XEM NHIỀU